این که ورزش بر تندرستی انسان تاثیر می گذارد بر هیچ کس پوشیده نیست؛ اما بسیاری از افراد، دیگر اثرات شگرف این فعالیت بدنی را نمی دانند. ورزش حتی بر ژنتیک ما اثر گذار است.

تحقیقات نشان داده کسانی که 3 ماه، و در هر هفته 4 جلسه و هر جلسه حدود 45 دقیقه بر روی دوچرخه ثابت یا تردمیل و یا هر دستگاه هوازی دیگری ورزش می کنند، نه تنها عضلات فعال شان تقویت می شود؛ بلکه ژنوم سلول های عضلانی آن ها تا 5000 تار افزایش می یابد. علاوه بر این یک تاثیر ژنتیکی کلیدی نیز اتفاق می افتد که به آن متیلاسیون می گویند. این فرایند بیوشیمیایی در رشد و نمو عادی موجودات رده بالا اهمیت به سزایی دارد. این تغییرات از طریق تقسیمات سلولی به ارث می رسد و به نسل بعد نیز انتقال پیدا خواهد کرد. این پدیده در کنترل پروتئین و ترکیب DNA در سراسر بدن نقش دارد.همچنین تمرینات ورزشی سبب افزایش انسولین و واکنش التهابی می شود.

انسولین با اثر گذاشتن بر روی سلول های کبد، موجب می شود این سلول ها با گرفتن قند از خون و ذخیره ی آن به صورت گلیکوژن، قند خون را کاهش داده و با تجمع گلیکوژن در ماهیچه ها به عنوان یک منبع سوخت، انرژی بدن را بالا می برد؛ در نتیجه می توان گفت ورزش دیابت نوع دوم و عملکرد قلبی – عروقی بدن را کنترل می کند.

بدن انسان در برابر تغییرات داخلی و خارجی واکنش نشان می دهد. دانستن این واکنش ها در بهینه کردن تمرینات ورزشی مفید است. همه ی انسان ها از دیدگاه ژنتیکی با یکدیگر متفاوت هستند ؛ بعضی از افراد ممکن است به ورزش خاصی واکنش قوی تری نشان بدهند. اگر توان تحلیل و بررسی داشته باشیم، می توانیم بفهمیم چه نوع ورزشی و در چه مدتی، برای ما مفید می باشد.

متخصصین ورزشی معتقدند ورزش پیاده روی و دویدن برای همه افراد موثر و سودمند می باشد، ولی بعضی به دلیل ویژگی های بدنی بیشتر از این ورزش بهره می برند. برای بعضی از افراد ورزش نقش دارو دارد و برای بعضی دیگر سبب توانبخشی می شود.

متیلاسیون DNA بر روی چگونگی توانایی استفاده هر فرد از ژن های موجود در بدن خودش، تاثیر می گذارد. گویا ژن ها کپی می شوند و این کپی ها به پروتئین های کاربردی در سلول ها تبدیل خواهند شد؛ بنابراین میزان متیلاسیون بر روی فعال بودن ژن و همچنین میزان پروتئین های فراهم شده تاثیر گذار است. با تشخیص این که متیلاسیون در کجای ژنوم اتفاق می افتد، می توانیم فعالیت ژن را کاهش یا افزایش بدهیم.

ما در بدن خود حدود 21000 ژن داریم که برای پروتئین ها الگوها را رمزگذاری می کنند و در واقع عملکرد و ساختارهای سلولی ما را تشکیل می دهند. این ژن ها بنا به دسترس بودن، می توانند کپی شده و به میزان کم یا زیاد به پروتئین تبدیل شوند. این که یک ژن در دسترس باشد یا خیر، به اپی ژنتیک یا پس زایشی مربوط می شود. سبک زندگی انسان میزان قابلیت دسترسی ژن ها را تعیین می کند و در حقیقت تمرینات ورزشی بر روی الگوی متیلاسیون نفوذ بسیاری دارد.

به دلیل اختلاف هورمونی در بدن خانم ها و آقایان، واکنش بدن آن ها در برابر ورزش نیز متفاوت می باشد. به طوری که ورزش قدرتی با وزنه بدن مردان را عضلانی و کات می کند؛ اما بدن خانم ها در واکنش به این نوع ورزش فقط سفت تر می شود. البته در بدن خانم های نیز توده های چربی به عضله تبدیل می شوند؛ ولی شکل عضلات کاملا متفاوت است. توجه داشته باشید، وجود حجم عضلانی در بدن سبب سوخت وساز بیشتر می شود. یعنی هر چه عضلات بیشتر باشند، بدن متناسب تر و لاغرتر باقی خواهد ماند. این یافته ها علاوه بر تناسب اندام، به درمان و فهم بعضی از بیماری ها نیز کمک می کند.

بیماریهای قلبی- عروقی و دیابت ، از جمله بیماری های هستند که به شدت تحت تاثیر فعالیت بدنی و تناسب اندام قرار می گیرند. به دلیل سبک زندگی ماسینی، امروزه دیابت و بیماری های قلبی و همچنین سرطان در بین مردم بیداد می کند. 80 در صد این بیماری ها با ایده آل سازی سبک زندگی قابل پیشگیری هستند. متاسفانه این بیماری ها به صورت وراثتی در نسل بعدی در هم نفوذ خواهند کرد. با انجام تمرینات ورزشی منظم و مستمرمی توانیم با این بیماری ها مقابله کنیم و برای نسل های بعد نیز سلامتی به ارث بگذاریم.

دانشمندان امیدوارند در چند سال آینده بتوانند راهی پیدا کنند که با انجام یک تست بشود تشخیص داد برای هر فرد چی ورزشی مناسب می باشد؛ اما تا آن زمان افراد می بایست برای سلامتی به ورزش های هوازی پناه ببرند. دویدن و راه رفتن، دوچرخه سواری و شنا از بهترین و مفیدترین تمرینات هوازی محسوب می شوند. اگر وقت کافی یا شرایط مناسب برای ورزش کردن در محیط خارج از منزل را ندارید، با تهیه دستگاه های ورزشی مانند تردمیل ، دوچرخه ثابت یا اسکی فضایی ، می توانید ورزش را به منازل خود ببرید و از آن بهرمند بشوید.