دوچرخه ثابت از جمله قدیمی ترین وسایل ورزشی در منازل و باشگاه های ورزشی به شمار می آید و با پیشرفت روزافزون وسایل ورزشی هنوز هم از بهترین وسایل ورزشی در منازل به حساب می آید. استفاده از این وسیله به هیچ عنوان بر مفاصل فشار نمی آورد و اتفاقا برای استفاده تمام افراد مناسب است. همچنین نیاز به آموختن شیوه ورزشی خاصی ندارد، پس تمام افراد مبتدی و حرفه ای می توانند به راحتی از آن استفاده کنند. یکی از مهم ترین مزایای دوچرخه ثابت این است که خود شما با نیروی پاهای خود سرعت آن را تنظیم می کنید، و فشار تمرین را خود شما اعمال می کنید. از طرف دیگر به دلیل مکانیکی بودن، نیازی به نیروی برق ندارد، پس هر کجا می توان از آن استفاده کرد.
اگر نخواهیم سراغ تاریخچۀ دوچرخه ثابت برویم، مختصر و مفید باید بگوییم که دوچرخه ثابت یا به انگلیسی stationary bicycle که با نامهای دیگری مانند exercise bicycle و exercise bike نیز شناخته میشود، به هرگونه دوچرخهای اشاره دارد که در فضایی مسقف استفاده میشود. ازاینرو، به دوچرخهسواری با این دستگاهها Indoor Cycling گفته میشود و معمولاً در جلسههای باشگاهی و بهصورت دستهجمعی انجام میشود. در واقع دوچرخههای ثابت که یکی از انواع دستگاههای هوازی هستند، یکی از انواع دوچرخهها شناخته میشود. اگر تا به حال انواع دوچرخههای را نشناختهاید بد نیست نگاهی به این دستهبندی بیندازید:
دوچرخهها در کل به دو دستۀ کوهستان و شهری تقسیم میشوند. در هر یک از این دو دسته دستههای دیگری نیز وجود دارد. دوچرخههایی که در دستۀ کوهستان قرار میگیرند از این قرارند: کراس کانتری، اسپرت، تریل، آل مونتاین، اندرو، دانهیل و فت بایک. در دستۀ شهری نیز دوچرخهها به Urban، هیبرید، فیتنس، تاشو و تکسرعته تقسیم میشوند. و در نهایت درمییابیم که دوچرخه ثابت در دستۀ فیتنس قرار میگیرد. این دستهبندی بهوضوح به شما نشان میدهد که دوچرخههای ثابت کجای دنیای دوچرخهها قرار دارند.
این وسیله امروزه در دو دستۀ خانگی و باشگاهی طراحی و ساخته میشود و در هر دسته دارای چند نوع است: ایستاده، نشسته (مبله) و اسپینینگ. این تقسیمبندی در هر دو گروه خانگی و باشگاهی وجود دارد و هر یک از آنها برای گروه خاصی از ورزشکاران و متقاضیان استفاده از این وسیله طراحی شده است که در ادامه سعی میکنیم زمینههای استفاده از هر یک را توضیح بدهیم.
انواع دوچرخه ثابت
اگر از دوچرخه ثابت بهصورت مرتب و با برنامهای مشخص استفاده کنید، در مدت زمانی کوتاه شاهد اثرات شگفتانگیز آن خواهید بود. خصوصاً برای آب کردن چربیهای اضافۀ شکم، پهلوها و ران هر یک از انواع دوچرخه ثابت بهترین و موثرترین ابزار است. البته استفاده از هر کدام از این دوچرخهها برای گروه مشخصی توصیه شده است. برای مثال استفاده از دوچرخه ثابت مبله یا نشسته (Recumbent Bike) در هر دو دستۀ باشگاهی و خانگی به افرادی توصیه میشود که از حیث جسمی در سلامتی کامل به سر نمیبرند یا اینکه برای پشت سر گذاشتن دوران نقاهت پس از عمل جراحی یا رهایی از سوانح و صدمههای دیگر به استفاده از این وسیله روی میآورند. دوچرخه ثابت مبله به سبب ساختار نشستنیای که دارد، فشار را از ستون فقرات کاربر برمیدارد و صرفاً تحرک پاهای او هنگام پدال زدن را ممکن میکند. این نوع از دوچرخههای ثابت برای سالمندان نیز بهترین نوع دوچرخه ثابت است و اگر قصد خرید دوچرخه ثابت برای سالمندان را دارید، حتما این نوع را سفارش بدهید.
دوچرخه ثابت مبله با داشتن صندلی نرم و راحت، در برخی موارد با داشتن پشتِ توری و ضدتعریق، راحتی دوچندانی را برای سنوسالدارها فراهم میکند تا با تحرک و فعالیت ورزشی از افول تصاعدی سلامتیشان پیشگیری کنند. همین دوچرخه، بهعلاوۀ دوچرخه ثابت ایستاده به منظور فیزیوتراپی، در مراکز بازیابی توان، کلینیکهای ورزشی و بسیاری دیگر جاها به کار گرفته میشود.
نوع دیگر دوچرخه ثابت، ایستاده (Upright Bike) است. دوچرخهای که به سبب ساختار و طراحیاش مناسب عدهای است که از سلامتی کامل برخوردارند و آسیبی در ستون فقرات خود ندارند. به سبب نوع نشستن روی این نوع دوچرخه ثابت، لازم است تا فرد ستون فقرات سالمی داشته باشد. کالریای که میتوان با این نوع سوزاند، از مدل نشسته بیشتر است و محبوبترین و پرفروشترین نوع دوچرخه در میان دیگر مدلهای دوچرخه ثابت نیز هست.
نوع دیگر دوچرخه ثابت و حرفهایترین نوعش، اسپینینگ (Spinning) است. این نوع از دوچرخه ثابت پرفشارترین و پرکالریسوزترین نوع دوچرخه است. دوچرخه اسپینینگ شبیهترین وسیلۀ هوازی به دوچرخه کورسی یا مسابقهای است. صندلی حرفهای، دستههای کورسیمانند و شدتی که با این نوع از دوچرخه ثابت میتوان رکاب زد، آن را تبدیل به پرفشارترین نوع دوچرخه ثابت کرده است. در کلاسهایی که در خارج از کشور به منظور کالریسوزی برگزار میشود و به spin کردن اشاره میکنند، منظور دقیقاً استفاده از همین نوع دوچرخه است. اسپینینگ حتی نام خاص خود را دارد و به spin bike شهره است. در سایت ما میتوانید پرفروشترین اسپینینگ را مشاهده کنید.
امکانات دوچرخه ثابت
سازندگان دوچرخههای ثابت امکانات بسیاری را برای کاربران طراحی و تعبیه میکنند تا کار با این دستگاهها همزمان بدل به فعالیتی سودمند و هدفمند شود. برای مثال امکان تنظیم صندلی و دسته (فرمان) از این قبیل است. صندلی را در دو جهت عمودی و افقی و دسته را در یک جهت (عمودی) میتوان تنظیم کرد تا با قد و قامت افراد مختلف سازگار باشد. پدالها در برخی از مدلها با جای پنجۀ پا طراحی میشوند که تمهید بسیار بجایی است و زمانی که بخواهید سرعت رکاب زدن را به نهایت برسانید یا به شکل دوچرخۀ جادهای رکاب بزنید و از نشستن بر صندلی خودداری کنید، این قطعه بهخوبی به کمکتان میآید. تنظیم کردن مقاومت نیز سازوکار دیگری است که به کاربر امکان تنظیم سختی و سفتی پدال زدن را میدهد.
از جمله مفیدترین و حیاتیترین متعلقاتی که در دوچرخههای ثابت باید سراغ از آن گرفت، داشتن نمایشگر است. بعضی از مدلهای دوچرخه ثابت نمایشگری کامپیوتری از نوع LED یا LCD دارند که اطلاعاتی مانند کالری سوزانده شده، سرعت پدال زدن و مسافت رکابزدهشده را محاسبه میکند و برای کاربر نمایش میدهد. این نمایشگرها اغلب با سازوکاری به نام ارگومتر (Ergometer) قادر به محاسبۀ چنین دادههایی میشوند. امروزه در بسیاری از دوچرخههای ثابت حسگر ضربان قلب نیز تعبیه میشود. خاصه در نمونههای خانگی، همین حسگر یکی از علتهای خرید دوچرخه ثابت خانگی برای متقاضیانی است که نیاز به رصد کردن و مانیتور کردن افزایش یا کاهش ضربان قلب دارند. البته بدیهی است که هر یک از این امکانات که به دستگاه اضافه شود قیمت دوچرخه ثابت را نیز متاثر میکند.
از این گذشته، در این میان تنها نوع اسپینینگ است که در نمونههای باشگاهی احتیاجی به نمایشگر ندارد و به علت آنکه اغلب اسپین کردن در باشگاهها بهصورت دستهجمعی انجام میشود، مانیتور کردنِ عملکرد شخصی چندان ضرورتی ندارد. اگرچه همواره مدلهایی به بازار میآیند تا این امکانات را روی تمام دوچرخهها تعبیه کنند؛ خاصه مدلهای خانگی که ترجیح را بر راحتی و رضایت و خریدار و کامل بودن دستگاه میگذارند.
مگنتی بودن یا الکترومگنتی بودن
یکی دیگر از شاخصهایی که هنگام جستجو و خرید دوچرخه ثابت ذهن متقاضیان را اشغال میکند، تفاوتها و مزایای انواع مگنتی و الکترومگنتی است. در دنیای دوچرخههای ثابت دو نوع تنظیم مقاومت وجود دارد. مگنتی و الکترومگنتی. مگنتی نوعی از تنظیم مقاومت است که بهصورت دستی انجام میشود و اغلب به 8 درجۀ تنظیمی محدود میشود. در طرف دیگر، انواع الکترومگنتی وجود دارد که کار تغییر و تنظیم مقاومت و سختیِ پدال را به فشردن یک دکمه منحصر کرده است و در واقع بهصورت خودکار مقاومت را تغییر میدهد. در مدلهای الکترومگنتی تعداد درجههای مقاومتی تا 32 درجه افزایش مییابد. کار تنظیم و تغییر مقاومت در نمونههای مگنتی با چرخاندن پیچ تنظیم مقاومت انجام میشود که عمدتاً با رنگی دیگر مشخص میشود و جای تعبیه شده آن زیر دسته و روی بدنۀ اصلی دستگاه است.
به این ترتیب اکنون باید دریافته باشید که کدام یک از انواع دوچرخه ثابت برای خرید به درد شما میخورد. دوچرخه ثابت مبله، دوچرخه ثابت ایستاده یا اسپینینگ. اگر متقاضی خانگی و آماتور خرید دوچرخه ثابت باشید، دو نوع اولی برای شما در اولویت خواهد بود. و اگر ورزشکار حرفهای و کارآزمودهای هستید که برای افت نکردن و همواره آماده بودن نیاز به دوچرخه ثابت دارید، قطعاً باید اسپینینگ انتخابتان باشد.