با پیشرفت علم و تکنولوژی ورزش نیز مانند سایر بخش های زندگی بشر تغییر کرد و به صورت علمی و اصولی در آمد. روش های علمی کیفیت اجرای صحیح مهارت های ورزشی را بالا می برد و بر اصول مکانیکی و بیومکانیکی متکی است. بیومکانیک علم استفاده از اصول مکانیکی در سیستم های بیولوژیکی انسان است که بر اساس آن بسیاری از وسایل و تجهیزات ورزشی ساخته و وارد بازار شدند.
امروزه ورزش علمی است که در پزشکی، آموزش و پرورش، روانشناسی، جامعه شناسی و اقتصادف مورد بحث و بررسی می باشد و سایر علوم به آن وابسته هستند.
در میان تمرینات متنوع ورزشی، تمرینات هوازی برای عموم مردم توصیه می شود و وجود دستگاه های هوازی مانند، تردمیل ، دوچرخه ثابت ، اسکی فضایی و... که در باشگاه ها و منازل قابل استفاده هستند، کار را برای همه راحت تر کرده است.
ورزش هوازی تاثیرات زیادی بر بدن انسان و به ویژه سیستم قلب – عروقی دارد. قلب یک عضو حساس است و هر گونه اختلالی در عملکرد آن موجب ایجاد مشکل در فعالیت های روزمره می شود. ورزش یکی از راه های مراقبت از قلب است. تمرینات ورزشی می بایست با سن و وزن فرد متناسب باشد.
تاثیر بر قلب:
تاثیرات مثبتی که ورزش هوازی بر قلب می گذارد عبارت است از تقویت عضله قلب و سایر عضلات، تسریع جریان خون و انتقال بهتر اکسیژن به سراسر بدن، پیشگیری از بیماری های فشار خون به دلیل کاهش کلسترول و باز شدن عروق، افزایش قدرت انقباضی به دلیل تقویت عضله قلب، کاش تعداد ضربان قلب و بیشتر شدن زمان استراحت در هر دقیقه و به جریان افتادن خون با نیروی بیشتر در هر تپش. با انقباض عضلات پا خون راحت تر به قلب باز می گردد و از بروز واریس در پاها جلوگیری می شود.
تاثیر بر دستگاه تنفسی:
تاثیرات مثبتی که ورزش هوازی بر دستگاه تنفس می گذارد افزایش مقدار اکسیژن مصرفی در اعضای بدن، افزایش حجم و سرعت جریان خون و رسیدن اکسیژن و مواد مغذی بیشتر به بافت ها می باشد. اگر مقدار اکسیژن خون بدن را در حالت استراحت با اکسیژن خون در حالت ورزش مقایسه کنید؛ می بینید در ورزش اعضای بدن چندین برابر بیشتر از حالت عادی اکسیژن دریافت می کنند.
همچنین با ورزش هوازی کیسه های هوایی شش ها بیشتر باز شده و بازدهی آن ها افزایش پیدا می کند. تعداد تنفس انسان در طول شبانه روز بیشتر می شود و کارآیی بدن افزایش یافته و فرد دیرتر خسته می شود.
تاثیر بر دستگاه گوارش:
ورزش هوازی بر روی دستگاه گوارش نیز تاثیرات مهمی دارد. با ورزش کارکرد دستگاه گوارش اصلاح شده، صحت و سلامت فرد بیشتر می شود. متخصصین گوارش معتقدند بیشتر بیماری های مربوط به دستگاه گوارش با فعالیت بدنی بیشتر و صحیح قابل درمان است. زیرا تمرینات هوازی اشتهای انسان را اصلاح کرده و مانع یبوست می شود.
تاثیر بر دستگاه حرکتی:
ورزش بر دستگاه حرکتی بدن نیز تاثیرات زیادی دارد. با تمرینات ورزشی عضلات، اسکلت بدن . مفاصل تقویت می شوند؛ در نتیجه کارآیی جسمی بالا می رود. ورزش صحیح و اصولی از آرتروز جلوگیری کرده و منجر به استحکام و مقاومت بیشتر مفاصل می شود و احتمال صدمه دیدن آن ها را کمتر می کند.
کشش عضلات و انعطاف پذیری بیشتر، تقویت ستون مهره ها و پیشگیری از کمر درد، استحکام استخوان ها و جلوگیری از پوکی استوان، ذخیره انرژی بیشتر در عضلات و پیشگیری از شل شدن عضلات از دیگر تاثیرات مثبت ورزش هوازی بر دستگاه حرکتی بدن می باشد.
تاثیر بر دستگاه عصبی:
ورزش حتی بر غدد داخلی نیز تاثیر می گذارد. با انجام تمرینات ورزشی مناسب و منظم ترشحات غدد داخلی تنظیم شده و هورمون های مورد نیاز به میزان کافی و به موقع، ترشح می شوند و همین مسئله موجب می شود جسم و روان انسان حالت مطلوبی پیدا کند و در افرادی که مستعد دیابت هستند، قند خون کاهش می یابد.
یکی از مهم ترین تاثیرات ورزش اثراتی است که بر دستگاه عصبی می گذارد. تمرینات ورزشی منجر به بهبود سیستم عصبی و هماهنگی بیشتر اعصاب و عضلات خواهد شد. همچنین ورزش از فشار های روانی و ناراحتی های عصبی کاسته و افسردگی را بهبود می بخشد.
با بهتر شدن سیستم عصبی – عضلانی فرد چالاک شده و اختلالات خواب از میان می رود. ورزش طول عمر انسان را بیشتر می کند. اگر دقت کنید متوجه خواهید شد سن بیولوژیکی ورزشکاران کمتر از سن بیولوژیکی افراد معمولی به نظر می رسد. کسانی که ورزش می کنند شاداب تر و جوان تر می مانند.
ورزش با مقاوم کردن بدن و بهبود سیستم ایمنی از ابتلا به بیماری های عفونی پیشگیری می کند. تمرینات منظم ومستمر ورزشی با کاهش بافت چربی و افزایش توده عضلانی در بدن به افزایش مصرف انرژی پایه کمک کرده و سبب می شود فرد حتی در حالت استراحت سوخت و ساز بیشتری داشته باشد. عضلات انرژی بدن را تامین می کنند؛ به همین علت ورزشکاران در انجام امور روزمره پر انرژی تر و تواناتر هستند.
کسانی که به ورزش رو می آورند کمتر دچار کسالت و بی حوصلگی می شوند و با داشتن اندامی متناسب و ظاهری زیبا بیشتر تمایل دارند در اجتماع ظاهر بشوند؛ به همین علت در ارتباطات اجتماعی موفق تر هستند و روابط خوبی با سایر مردم دارند.
هر کارفرمایی تمایل دارد یک فرد سالم با ظاهر خوبی را به کار بگیرد؛ بنابراین افراد ورزشکار در یافتن شغل مورد علاقه خود نیز موفق تر هستند.
کسانی که به ورزش می پردازند چون در حین انجام تمرینات به اکسیژن زیادی احتیاج دارند، کمتر به سراغ مصرف دخانیات و مواد مخدر می روند و از این گونه معضلات اجتماعی دوری می جویند.
ورزش و درمان افسردگی:
ورزش یک راه بسیار موثر برای درمان افسردگی محسوب می شود؛ انسان امروزی به دلیل پیشرفت تکنولوژی و روابط میان فردی کمتر فرصت می کند به رفتار و کردار خود بیندیشد و بیشتر تحت تاثیر عوامل خارجی و محرک های بیرونی قرار می گیرد؛ در نتیجه به لحاظ روحی و راونی آسیب پذیرتر شده است و زودتر به سمت ناهنجاری ها سوق پیدا می کند.
افسردگی یکی از معضلات جوامع امروز است. این بیماری بر خلق و خوی انسان اثر گذاشته و موجب بی نظمی در خواب، انزواطلبی، اختلالات شناختی و ... می شود.
دانشمندان ورزش هوازی را یک روش بدیع برای درمان افسرگی معرفی کرده اند؛ تحقیقات نشان داده این روش بسیار کارآمدتر از روان درمانی در زمان محدود بوده است. به طور کلی دویدن یک داروی ضد افسردگی شناخته شده است؛ این ورزش علاوه بر تناسب اندام سبب نشاط و سرزندگی شده و عملکرد ذهن را در هنگام یادگیری افزایش می دهد.
ورزش با شدت و ریتم مناسب در جلسات متعدد آمادگی جسمانی فرد را بالا برده و استرس های روانی را می کاهد. با ایجاد توانایی بیشتر فیزیکی و بدنی اینتثصور در انسان شکل می گیرد که " من قوی هستم" و انسان قدرتمند کمتر آسیب می بیند.
محققان در توجیه درمان افسردگی با ورزش می گویند: تمرینات ورزشی با افزایش توان قلبی ناخالصی های خون را کاهش داده و با دفع سموم بدن منجر به بهبود دستگاه گردش خون، سیستم تنفسی، گوارشی و اعصاب شده و با ترمیم ارگان های مختلف، تنظیم غدد درون ریز و ترشح هورمون های مورد نیاز تاثیرات انکار ناپذیری بر خلق وخوی انسان دارد؛ از طرفی با ورزش انتقال دهنده های عصبی و سلول های عصبی متعادل و متوازن شده و کارکرد عصبی فرد بهبود بافته و ناهنجاری های روانی از میان می رود.
با این همه فواید که با ورزش هوازی همراه است همه مردم باید بتوانند به انجام آن بپردازند؛ به همین علت دستگاه های ورزشی جانشین مناسبی برای ورزش در محیط بیرون محسوب می شود؛ البته افراد در کنار استفاده از این وسایل باید در فرصت های مناسب به سراغ طبیعت بروند و در فضای باز توانایی جسمانی خود را مورد آزمون قرار بدهند و از طبیعت نیز لذت ببرند.
ورزش کیفیت زندگی را بالا برده و هزینه های درمان را تا حدود زیادی حذف می کند؛ بنابراین هر پولی که صرف ورزش بشود به نوعی صرفه جویی در هزینه های درمان جسمی و روحی است و به لحلظ اقتصادی نیز فعالیت ورزشی مقرون به صرفه تر می باشد.