در صورتی که سطح تردمیل کاملاً صاف بوده و هیچ شیبی نداشته باشد، راه رفتن و دویدن بر روی آن از دویدن و راه رفتن بر سطح زمین ساده تر خواهد بود؛ چون در آن صورت با هیچ مقاومتی مواجه نیستید؛ ایجاد مقاومت در هنگام تمرین دویدن یک دلیل منطقی برای استفاده از شیب محسوب می شود.بر روی تردمیل 3 فاکتور سرعت، زمان و شیب در اختیار کاربر قرار دارند که با افزایش هر یک از آن ها می توان سطح تمرینات را بالا برد و تمرینات شدیدتری انجام داد.
تردمیل یک دستگاه هوازی است که معمولاً برای لاغری و تناسب اندام به کار می آید، ایجاد شیب بر روی آن باعث می شود کاربر کالری بیشتری بسوزاند و عضلات بیشتری در بدن خود بسازد.تردمیل های پیشرفته امروزی اغلب دارای شیب برقی هستند که به وسیله آن شیب دستگاه به سادگی و با فشار یک دکمه تا 15 الی 20 درجه تنظیم می شود. شیب 1 درصد نقش مقاومت هوا در تمرینات خانگی را دارد و با این شیب دویدن در فضای بیرون شبیه سازی می شود.
موتور تنظیم شیب برقی از موتور مربوط به حرکت تسمه مجزا است و گاهی گارانتی مخصوص به خود را دارد؛ این موتور کمک می کند بتوانیم شیب دستگاه را به راحتی تغییر بدهیم؛ برخی از تردمیل ها در برنامه های از پیش تعیین شده خود تغییر خودکار شیب را دارند و حتی بعضی از برنامه ها بر اساس تغییر شیب طراحی شده اند.هر چه شیب دستگاه بیشتر باشد کالری سوزی افزایش پیدا می کند؛ البته این در صورتی است که سرعت را کاهش ندهیم. بالا بردن سختی و شدت تمرین یکی از نکاتی است که به کاهش وزن کمک می کند.
ضربان قلب برای تعیین سطح تمرین شاخص بسیار مهمی است. در هنگام ورزش با تردمیل ضربان قلب را می بایست حدود 70 الی 85 درصد حداکثر ظرفیت نگه داریم تا بدن در منطقه چربی سوزی قرار بگیرد.در صورتی که ضربان قلب به بیش از 99 درصد حداکثر ظرفیت برسد ممکن است مشکلات قلبی- عروقی مانند حملات قلبی و سکته پیش بیاید؛ در نتیجه در هنگام ورزش باید به ضربان قلب خود توجه داشته باشیم. تردمیل های مدرن امروزی اکثراً به سنسور ضربان قلب مجهز هستند که توسط آن ها تعداد ضربان قلب در دقیقه بر روی نمایشگر نشان داه می شود.
به طور کلی اطلاعاتی که مانیتور دستگاه در اختیار کاربر قرار می دهد بسیار مفید است و ورزشکار توسط این اطلاعات در حین تمرین از وضعیت عمومی بدن خود آگاه شده و می تواند یک الگوی ورزشی مناسب را طراحی کند و بر اساس آن الگو پیش برود.تداوم و استمرار در ورزش اهمیت خاصی دارد، طبق آخرین تحقیقات افرادی که 5 جلسه در هفته و در هر جلسه 30 دقیقه در سطح متوسط به تمرینات ورزشی می پردازند نتایج بسیار خوبی به دست می آورند. انجام تمرین با تردمیل در منزل به مراتب از ورزش کردن در محیط بیرون راحت تر است.
دستگاه های ورزشی خانگی، ورزش را قابل دسترسی می کنند. کسانی که با دستگاه های خانگی ورزش را شروع می کنند در انجام تمرینات خود مداومت بیشتری به خرج می دهند و راضی تر هستند. میزان کالری که در مدت ورزش مصرف می شود به عوامل گوناگونی بستگی دارد. مثلاً هر چه وزن فرد بیشتر باشد، بیشتر کالری از دست می دهد؛ چون این فرد در هنگام دویدن و راه رفتن وزن بیشتری را به حرکت در می آورد.
شدت و سختی تمرین در مصرف کالری اهمیت ویژه ای دارد؛ همان طور که گفتیم شدت تمرین با ضربان قلب فرد سنجیده می شود. وقتی ورزشکار با شدت بیشتر تمرین انجام می دهد قلب و شش ها شدیدتر کار می کنند و کالری بیشتری صرف می شود.هر چه شیب تردمیل بیشتر باشد عضلات بیشتر درگیر می شوند و این موضوع به افزایش کالری سوزی کمک می کند. برای افراد سالم که مشکل درد زانو ندارند استفاده از یک شیب متعادل در سرعت های بالا گزینه بسیار خوبی است.
روی تردمیل به محض این که تعادل خود را به دست آوردید دستگیره ها را رها کنید؛ چون کالری سوزی با تکیه دادن به دستگیره ها کاهش می یابد؛ در ضمن این کار فرم بدن را به هم می ریزد. در هنگام دویدن و راه رفتن بر روی این دستگاه حرکت دست های خود را با وزن بدن همراه کنید و دست ها را هماهنگ با حرکت پاها به عقب و جلو ببرید. ورزش کردن با دستگاه تردمیل احتمال مصدومیت مفاصل و به خصوص مفصل زانو را کاهش می دهد؛ در حالی که راه رفتن و دویدن بر روی زمین در فضای بیرون استرس زیادی به مفاصل ران و زانوها وارد می کند.
اغلب تردمیل های امروزی مجهز به ضربه گیرهای متعددی هستند که سطح این دستگاه را نرم و انعطاف پذیر می کند؛ با وجود این ضربه گیرها می توانید بدون هیچ دغدغه ای از شیب تردمیل استفاده کنید؛ شیب بیش از 10 درصد ورزش کوه پیمایی را شبیه سازی می کند. شیب زیاد کشش مطلوبی در تاندول ها، آشیل و عضلات دوقلو ایجاد می نماید؛ در صورتی که تردمیل به ضربه گیرهای استانداردی مجهز باشد از گرفتگی، کوتاهی و یا پارگی آشیل پیشگیری می شود.
افرادی که از زانو درد و کمر دردهای مزمن رنج می برند نباید از شیب تردمیل استفاده کنند؛ زیرا عضلات پایین کمر آن ها ضعیف است. این افراد می بایست تمرینات خود را با سرعت کم آغاز کرده و به مرور زمان شدت تمرین را افزایش بدهند تا عضلات کمر به تدریج تقویت بشود.طبق تحقیقات محققان آمریکایی شیب 3 درصد اثرات منفی بر روی پاها را کاهش داده و فشار وارده را 24 درصد کم می کند.
استفاده از شیب تردمیل چه فوایدی دارد؟ راهنمای جامع علمی و عملی
استفاده از تردمیل یکی از روشهای محبوب برای ورزش هوازی و کاهش وزن است. اما اغلب کاربران از قابلیت مهم دستگاه، یعنی شیب تردمیل بهطور کامل استفاده نمیکنند. افزایش شیب تردمیل، مشابه راه رفتن یا دویدن در سربالایی، میتواند تمرینات شما را مؤثرتر، چربیسوزی را افزایش دهد و عضلات بیشتری را فعال کند. در این مقاله، به بررسی علمی فواید شیب تردمیل، نحوه استفاده درست و نکات ایمنی پرداختهایم تا بتوانید با تردمیل خانگی یا تردمیل باشگاهی بیشترین بهره را ببرید.
۱. چرا استفاده از شیب تردمیل اهمیت دارد؟
شیب تردمیل باعث افزایش شدت تمرین میشود بدون اینکه لازم باشد سرعت دستگاه بسیار بالا برود. این مزیت به ویژه برای کسانی که تازه شروع به ورزش کردهاند یا مشکلات مفصلی دارند، بسیار مفید است.
مزایای کلیدی استفاده از شیب:
-
افزایش کالریسوزی: بالا رفتن شیب باعث فعال شدن بیشتر عضلات پا و مرکز بدن و مصرف کالری بیشتر میشود.
-
تقویت عضلات پایین تنه: عضلات چهارسر ران، همسترینگ، باسن و ساق پا بهطور مؤثر فعال میشوند.
-
تمرین بدون فشار زیاد روی مفاصل: حتی با شدت بالا، فشار روی زانو و مچ کمتر از دویدن سریع روی سطح صاف است.
-
افزایش قدرت و استقامت قلبی-عروقی: افزایش شیب ضربان قلب را بالا برده و سیستم قلبی-عروقی را تقویت میکند.
۲. شیب تردمیل چگونه عمل میکند؟
شیب تردمیل به صورت درصد (%) نشان داده میشود و بیانگر میزان بالا رفتن تسمه نسبت به سطح افقی است. به عنوان مثال:
-
شیب ۱٪ مشابه دویدن روی زمین صاف اما با مقاومت هوا
-
شیب ۳–۵٪ مشابه مسیر سربالایی متوسط
-
شیب ۷–۱۰٪ مشابه مسیر سربالایی تند
با افزایش شیب، عضلات پا و مرکز بدن برای حفظ تعادل بیشتر درگیر میشوند و کالری بیشتری مصرف میشود.
۳. فواید استفاده از شیب تردمیل
۱. افزایش کالریسوزی
افزایش شیب حتی بدون افزایش سرعت، کالریسوزی را به میزان ۲۰–۳۰٪ افزایش میدهد. برای کسانی که هدف کاهش وزن و چربیسوزی دارند، استفاده از شیب بسیار مؤثر است.
۲. تقویت عضلات پایین تنه
با افزایش شیب، عضلات:
-
چهارسر ران
-
همسترینگ
-
ساق پا
-
باسن
بهطور کامل فعال میشوند و علاوه بر تقویت، فرمدهی به پا و باسن نیز انجام میشود.
۳. بهبود قدرت و استقامت قلبی-عروقی
تمرین با شیب، ضربان قلب را سریعتر بالا میبرد و باعث تقویت قلب، ریه و سیستم گردش خون میشود. این نوع تمرین مشابه تمرینات کوهنوردی است و استقامت قلبی-عروقی را افزایش میدهد.
۴. کاهش فشار روی مفاصل
استفاده از شیب به جای افزایش سرعت، فشار روی زانو و مچ را کاهش میدهد. این مزیت برای افراد مسن یا کسانی که مشکلات مفصلی دارند، بسیار مفید است.
۵. شبیهسازی تمرینات طبیعی
شیب تردمیل باعث میشود تمرین شما مشابه دویدن یا پیادهروی در مسیرهای طبیعی، کوهستانی یا سربالایی باشد و تجربه ورزش واقعیتر شود.
۴. نحوه استفاده درست از شیب تردمیل
۱. شروع با شیب کم
برای شروع، شیب ۱–۲٪ کافی است. با افزایش تمرینات و قدرت، شیب را به تدریج افزایش دهید.
۲. ترکیب سرعت و شیب
۳. رعایت فرم صحیح بدن
۴. برنامه هفتگی پیشنهادی
روز |
نوع تمرین |
شیب |
سرعت |
مدت زمان |
شنبه |
HIIT |
۵٪ |
متوسط |
۳۰ دقیقه |
یکشنبه |
پیادهروی طولانی |
۳٪ |
متوسط |
۴۵ دقیقه |
دوشنبه |
استراحت |
- |
- |
- |
سهشنبه |
دویدن سبک |
۲٪ |
متوسط |
۴۵ دقیقه |
چهارشنبه |
HIIT |
۶٪ |
متوسط |
۳۰ دقیقه |
پنجشنبه |
پیادهروی آرام |
۳٪ |
پایین |
۴۵ دقیقه |
جمعه |
استراحت |
- |
- |
- |
۵. نکات ایمنی و مراقبت
-
استفاده از کفش مناسب: کاهش فشار روی پا و مفاصل
-
گرم کردن قبل از تمرین: ۵–۱۰ دقیقه پیادهروی بدون شیب
-
افزایش تدریجی شیب: پرهیز از افزایش ناگهانی
-
کنترل زمان و شدت: جلوگیری از خستگی و آسیب عضلانی
-
بررسی دستگاه: مطمئن شوید که تردمیل خانگی یا تردمیل باشگاهی به درستی روغنکاری و تمیز شده باشد
۶. ترکیب شیب با دیگر تکنیکهای تمرینی
-
HIIT و شیب: افزایش کالریسوزی و چربیسوزی
-
دویدن طولانی و شیب متوسط: تقویت استقامت و عضلات پایین تنه
-
تمرینات تناوبی: استفاده از شیب و سرعت متغیر برای افزایش شدت تمرین
۷. مزایای طولانی مدت استفاده از شیب تردمیل
-
کاهش چربی بدن و فرمدهی پا و باسن
-
تقویت عضلات مرکزی بدن
-
افزایش استقامت و قدرت قلبی-عروقی
-
کاهش فشار روی زانو و مفاصل
-
تجربه تمرین شبیه محیط طبیعی
۸. نکات تکمیلی
-
شیب تردمیل را جدی بگیرید، زیرا حتی افزایش ۲–۳٪ میتواند کالریسوزی را به طور چشمگیری افزایش دهد
-
استفاده از تردمیل با شیب قابل تنظیم باعث تمرینات متنوع و ایمن میشود
-
ترکیب شیب با تمرینات مقاومتی و تغذیه مناسب، بهترین نتیجه را در کاهش وزن و افزایش قدرت عضلانی ایجاد میکند
۹. نتیجهگیری
استفاده از شیب در تردمیل یک ابزار قدرتمند برای افزایش شدت تمرین، کالریسوزی بیشتر، تقویت عضلات پایین تنه و بهبود استقامت قلبی-عروقی است. با رعایت نکات زیر میتوانید از این قابلیت بهرهبرداری کامل کنید:
-
شروع با شیب کم و افزایش تدریجی
-
رعایت فرم صحیح بدن
-
ترکیب سرعت و شیب برای تمرینات HIIT یا طولانی
-
مراقبت و نگهداری دستگاه
-
توجه به ایمنی و استفاده از کفش استاندارد
با رعایت این نکات، استفاده از تردمیل خانگی یا تردمیل باشگاهی میتواند تجربه تمرین ایمن، مؤثر و متنوع را برای شما فراهم کند.